Welkom bij de cursus over Opvoedbalans 4
Deze online cursus is bedoeld om jou als opvoedondersteuner, maatschappelijk werker, gedragsspecialist, pedagoog, gezinstherapeut etc. verschillende theoretische en praktische handvatten te bieden. We doen dit door middel van voorbeelden uit speelfilms en documentaires. Ook opvoeders zelf kunnen baat hebben bij deze cursus, met de kanttekening dat we ook voorbeelden bespreken van (grote) opvoeduitdagingen.

Met deze vierde cursus beginnen we aan de tweede helft van de zes cursussen Opvoedbalansen. Om de lijn te kunnen vasthouden, starten we met een kort overzicht van de drie cursussen die hieraan voorafgingen (en zodat de cursus over Opvoedbalans 4 nog beter op zichzelf is te volgen).

Samenvatting Opvoedbalans 1
Onvoorwaardelijke acceptatie ‘versus’ voorwaarden stellen
De eerste Opvoedbalans gaat over de spanning tussen het onvoorwaardelijk accepteren van de jeugdige versus voorwaarden stellen. In eerste instantie lijkt het tegenstrijdig: je accepteert ze onvoorwaardelijk of je stelt voorwaarden. De balans gaat over de vraag hoe je jeugdigen het gevoel kunt geven dat ze een plek hebben, juist door ‘onvoorwaardelijke acceptatie’ te versterken met voorwaarden, regels en grenzen. In de eerste Opvoedbalans hebben we ook aandacht besteed aan de hechtingsthematiek. Op welke manier kun je een jeugdige die moeite heeft met hechten, toch een thuis bieden, toch een verbinding helpen aangaan, hoe bescheiden dan ook?

Samenvatting Opvoedbalans 2
Op verantwoordelijkheid wijzen ‘versus’ begrip
De tweede Opvoedbalans gaat over verantwoordelijkheid helpen nemen voor eigen gedrag versus begrip tonen voor de onmacht die de jeugdige ervaart. Hier gaat het om confronteren en verantwoordelijkheid helpen ontwikkelen versus het afwachten en door zachtheid helpen om empathie te versterken bij de jeugdige. Ook hier kunnen de schijnbaar tegengestelde interventies elkaar helpen. Juist door het versterken van empathie voor de eigen kwetsbare kanten en die van anderen kan de jeugdige worden geholpen om meer verantwoordelijkheid te leren nemen voor het eigen gedrag.

Samenvatting Opvoedbalans 3
Toedekken en gezelligheid ‘versus’ pijn benoemen en openleggen
De derde Opvoedbalans gaat over de spanning tussen toedekken en openleggen, tussen het enerzijds de sfeer gezellig en gezond maken en anderzijds de jeugdige helpen om via zelfinzicht een deel van de opgelopen pijn te voelen en te verwerken. Ook hier kunnen de twee tegengestelde bewegingen elkaar versterken: als er voor beide kanten aandacht is, kan een meer gezonde en harmonieuze atmosfeer juist helpen bij het verwerken van de pijn.

Opvoedbalans 4
Helpen openstellen voor variatie 'versus' focus en opbouwen identiteit
In Opvoedbalans 4, die we in deze cursus behandelen, gaat het over variëteit, leergierigheid en speelsheid ‘versus’ focus, identiteit en ernst. Deze vierde cursus in de serie behandelt de spanning tussen het helpen 'openen' van de geest via het aanbieden van alternatieven (‘je kunt het ook zo zien’) versus het helpen 'sluiten' van de geest via het versterken van identiteit (‘dit is wie je bent’).
Dit is een belangrijk spanningsveld dat gaat over de vraag in welke mate wij jeugdigen kunnen helpen worden wie ze (willen) zijn. Het gaat daarbij om de uitdaging om een stevige identiteit te ontwikkelen waarbinnen verandering en aanpassing mogelijk zijn. Een identiteit dus met ruimte voor variëteit en leren.

De opbouw van deze cursus is:
- Hoofdstuk 1: Voorbeelden van Opvoedbalans 4
- Hoofdstuk 2: Ontwikkelingspsychologie bij Opvoedbalans 4
- Hoofdstuk 3: Afweervormen die optreden bij Opvoedbalans 4